- คำนวณทีละห้อง → พื้นที่ (ตร.ม.) × ค่าพื้นฐาน BTU/ตร.ม. (700–950) แล้ว ปรับเพิ่มตามปัจจัย: ฉนวน ฝ้าเพดานสูง หน้าต่าง/ทิศแดด คน/เครื่องใช้ไฟฟ้า การใช้งาน
- บ้านน็อคดาวน์ ที่ใช้แผ่น EPS/PU/PIR คุณภาพดี มักใช้ค่าต่ำกว่า (700–800 BTU/ตร.ม.) แต่ถ้ากระจกมากหรือโดนแดดจัด ให้เผื่อ +10–20%
- หลายห้อง เลือก: แยกเครื่องรายห้อง (คุมอุณหภูมิอิสระ) หรือ มัลติสปลิต (คอมนอก 1 ตัว ต่อหลายแฟนคอยล์) แล้วพิจารณา Demand/Diversity ช่วงใช้งานพร้อมกัน
- ตัวอย่าง 3 ห้อง (12, 9, 15 ตร.ม. ฉนวนดี): ได้ ~9,500 + 7,500 + 12,000 = 29,000 BTU → ใช้ 9k + 8k + 12k แยกเครื่อง หรือมัลติสปลิตคอมรวม ~30k BTU
ทำไมต้องคำนวณ BTU ให้เหมาะสม
BTU (British Thermal Unit) คือความสามารถในการระบายความร้อนของเครื่องปรับอากาศ การเลือก BTU ต่ำไป ห้องจะไม่เย็น กินไฟจากคอมเพรสเซอร์ทำงานยาว ส่วนสูงไป เครื่องติด–ดับถี่ ความชื้นสูง ไม่สบายตัวและสิ้นเปลือง ทั้งหมดนี้สำคัญมากกับ บ้านน็อคดาวน์ เพราะโครงสร้างเบา เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิไวกว่าอิฐฉาบปูน หากคำนวณถูกต้อง คุณจะได้ทั้งความเย็นสบาย เสถียร และค่าไฟเหมาะสม
“BTU ที่ ‘พอดี’ สำคัญกว่าซื้อใหญ่สุด—เย็นไวแต่ชื้น อาจรู้สึกไม่สบายและจ่ายค่าไฟเกินจำเป็น”
พื้นฐาน BTU/ตร.ม. สำหรับบ้านน็อคดาวน์
เริ่มจากค่าพื้นฐานตามประเภทห้องและคุณภาพซับความร้อน (ฉนวน/วัสดุผนัง/หลังคา) แล้วค่อยปรับแต่ง:
| ประเภท/สภาพ | ช่วงแนะนำ (BTU/ตร.ม.) | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| ห้องนอน บ้านน็อคดาวน์ มีฉนวน EPS/PU/PIR ดี | 700–800 | ฉนวนดี ลดความร้อนแทรกผ่านผนัง–หลังคา |
| ห้องนั่งเล่น/ทำงาน (มีอุปกรณ์/คนมากขึ้น) | 800–900 | โหลดจากคน/อุปกรณ์เพิ่ม |
| กระจกมาก/แดดแรง/ทิศตะวันตก–ใต้ | 900–950 | รับรังสีอาทิตย์มาก ต้องเผื่อ BTU |
สูตรตั้งต้น (รายห้อง): BTU ≈ พื้นที่ห้อง (ตร.ม.) × ค่าพื้นฐาน แล้วค่อย ปรับค่าสัมประสิทธิ์ เพิ่ม–ลดตามปัจจัยจริง
“ใช้ค่าพื้นฐานให้ตรงประเภทห้อง + คุณภาพฉนวนก่อนเสมอ แล้วค่อยบวกลบจากปัจจัยหน้างานจริง”
ตัวปรับเพิ่ม–ลด BTU ที่ต้องคำนึง
- ฉนวนผนัง–หลังคา: ดี ลดได้ 5–10% | ไม่มี/บาง เพิ่ม 10–20%
- ฝ้าเพดานสูง (> 2.8 ม.): เพิ่ม 10–15% เพราะปริมาตรอากาศมากขึ้น
- หน้าต่าง/กระจกใหญ่ และ ทิศแดดแรง: เพิ่ม 10–20% (แนะนำฟิล์มกันความร้อน/กันสาด)
- จำนวนคนใช้งานพร้อมกัน: เกิน 2 คน เพิ่ม ~600–800 BTU/คน
- เครื่องใช้ไฟฟ้าปล่อยความร้อน (คอมฯ ชุด, โคมไฟฮาโลเจน): เพิ่ม 5–15%
- การรั่วอากาศ ช่องประตู/ช่องต่อโครง: ถ้ารั่ว เพิ่ม 5–10%
“ถ้ากระจกเยอะ + เพดานสูง + คนแน่น = ตัวคูณความร้อนทบกัน—เผื่อ BTU ให้พอ อย่าประหยัดผิดที่”
คำนวณบ้านหลายห้อง: ขั้นตอนแบบได้คำตอบ
- วัดพื้นที่ทีละห้อง = กว้าง × ยาว (เมตร) → ตร.ม.
- เลือกค่าพื้นฐาน จากตาราง BTU/ตร.ม. ตามประเภทห้องและคุณภาพฉนวน
- ปรับปัจจัย ตาม รายการตัวปรับ (คิดเป็นเปอร์เซ็นต์รวม)
- คำนวณ BTU รายห้อง แล้วปัดขึ้นเป็นขนาดเครื่องมาตรฐานใกล้สุด (9k / 12k / 18k / 24k …)
- ตัดสินใจระบบ:
- แยกเครื่องรายห้อง → คุมได้อิสระ เหมาะกับเวลาการใช้งานไม่พร้อมกัน
- มัลติสปลิต → คอมนอก 1 ตัว ประหยัดพื้นที่ แต่ต้องเผื่อโหลดพร้อมกัน
- คำนึง “Diversity”: ถ้าไม่เปิดพร้อมกันทุกห้อง อาจลดคอมรวมลงเล็กน้อย (5–15%) แต่ ต้องไม่ให้คอมทำงานเต็ม 100% นานเกินไป
“หลักการคือ ‘คิดทีละห้อง’ ก่อนเสมอ—แล้วค่อยเลือกระบบรวมที่รองรับพฤติกรรมใช้งานจริงของบ้านคุณ”
ตัวอย่างคำนวณจริง (3 ห้อง)
เงื่อนไข: บ้านน็อคดาวน์ฉนวน PU หลังคาฉนวน, เพดาน 2.6 ม., กระจกพอประมาณ
- ห้องนอน A: 3.0 × 4.0 = 12 ตร.ม. → ใช้ 750 BTU/ตร.ม. → 12 × 750 = 9,000 BTU (+5% เผื่อกระจก) ≈ 9,500 → เครื่อง 9k–10k BTU
- ห้องทำงาน B: 3.0 × 3.0 = 9 ตร.ม. → 800 BTU/ตร.ม. (มีคอมพ์) → 9 × 800 = 7,200 (+5%) ≈ 7,560 → เครื่อง 8k–9k BTU
- ห้องนั่งเล่น C: 3.0 × 5.0 = 15 ตร.ม. → 850 BTU/ตร.ม. → 15 × 850 = 12,750 (คนเฉลี่ย 3) + (1 คนเกิน 2 → +700) ≈ 13,450 → เครื่อง 12k–14k BTU
รวมรายห้อง: ~9,500 + 7,500 + 13,500 ≈ 30,500 BTU
ตัวเลือกระบบ:
- แยกเครื่อง: 9k + 9k + 12k (หรือ 10k + 8k + 12k) → คุมห้องได้อิสระ ประหยัดไฟเมื่อเปิดบางห้อง
- มัลติสปลิต: คอมรวมใกล้ 30k BTU ถ้าใช้งานพร้อมกันน้อย ให้เผื่อ Diversity เหลือ 28k ก็พอ แต่ถ้ามีโอกาสเปิดพร้อมกันบ่อย ควรคง ~30k
“บ้านที่เปิดไม่พร้อมกันบ่อย—แยกเครื่องรายห้องมักคุ้มกว่า ประหยัดไฟและซ่อมบำรุงง่าย”
เลือกแบบไหนดี: แยกเครื่อง vs มัลติสปลิต vs ระบบรวม
| ตัวเลือก | ข้อดี | ข้อควรระวัง | เหมาะกับ |
|---|---|---|---|
| แยกเครื่องรายห้อง (Split) | คุมอุณหภูมิอิสระ ประหยัดไฟเมื่อเปิดบางห้อง ซ่อมแยกได้ | มีคอมนอกหลายตัว ใช้พื้นที่ภายนอกมากขึ้น | บ้านหลายห้อง ใช้งานไม่พร้อมกัน |
| มัลติสปลิต | คอมนอกตัวเดียว ประหยัดพื้นที่ เงียบด้านนอก | คอมเสียกระทบหลายห้อง ต้องคำนวณโหลดพร้อมกัน | พื้นที่จำกัดด้านนอก ต้องการความเรียบร้อย |
| ระบบรวม/ท่อลมขนาดเล็ก | สวยเรียบ ซ่อนท่อ/ซ่อนเครื่องได้ | ลงทุนติดตั้งสูง ปรับอุณหภูมิรายห้องยาก | บ้านดีไซน์พิเศษ ต้องการงานฝ้า/ซ่อนท่อ |
“หลักการเลือกง่ายๆ: ใช้งาน ‘พร้อมกันน้อย’ → แยกเครื่อง | มีข้อจำกัดพื้นที่นอกบ้าน → มัลติสปลิต”
ทริคติดตั้ง & ดูแลให้เย็นคุ้มค่า
- ยืนยันฉนวน ผนัง–หลังคา (เช่น ASSET MAXCOOL™) เพื่อลด BTU ที่ต้องใช้
- หลบแดดคอมเพรสเซอร์ และเว้นที่ระบายลมร้อน
- เดินท่อ/สาย สั้น กระชับ ลดการสูญเสีย
- ซีลรอยต่อ ของโครงน็อคดาวน์ให้แน่น ลดรั่วอากาศ
- ทำความสะอาดแผ่นกรอง ทุก 2–4 สัปดาห์ และล้างใหญ่ปีละ 1–2 ครั้ง
- ใช้ม่าน/ฟิล์ม ลดภาระแดด โดยเฉพาะทิศตะวันตก–ใต้
สนใจออกแบบบ้านน็อคดาวน์กันร้อน/ฉนวนดี ดูตัวอย่างงานและสเปกได้ที่ ASSET.co.th รวมถึงบทความเกี่ยวกับ ฉนวน–ผนัง Sandwich Panel และ ASSET MAXCOOL™
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q: ใช้สูตร “ตร.ม. × 600” พอไหมสำหรับบ้านน็อคดาวน์?
กรณีฉนวนดีและเป็นห้องนอนเล็กอาจพอ แต่สำหรับห้องใช้งานหนัก/มีกระจก/แดดแรง แนะนำ 700–900 BTU/ตร.ม. แล้วค่อยปรับตามปัจจัยจริง
Q: ทำไมเครื่อง 12,000 BTU บางทีไม่พอในห้อง 15 ตร.ม.?
เพราะมีโหลดแฝง: กระจกใหญ่ ทิศแดด คนหลายคน อุปกรณ์ร้อน หรือรั่วอากาศ ควรทบทวนตัวปรับและเผื่อ BTU
Q: มัลติสปลิตดีไหมถ้าเปิดพร้อมกันบ่อย?
ได้ แต่ต้องเลือกคอมรวมที่รองรับโหลดพร้อมกันจริง และจัดบาลานซ์ท่อ/ระยะทางให้ดี
Q: เพดานสูง 3.2 ม. ต้องเผื่อเท่าไร?
โดยทั่วไปเพิ่ม 10–15% จากค่าพื้นฐาน เพราะปริมาตรอากาศเพิ่ม
Q: บ้านน็อคดาวน์กับผนัง Sandwich Panel ประหยัด BTU กว่าจริงไหม?
โดยเฉพาะรุ่นฉนวน PU/PIR คุณภาพดี จะลดการถ่ายเทความร้อนได้มาก ทำให้ใช้ BTU/ตร.ม. ต่ำลงและเครื่องทำงานสบายกว่า
